Władza ponad prawem, czy prawo ponad władzą

///Władza ponad prawem, czy prawo ponad władzą

Władza ponad prawem, czy prawo ponad władzą

Kwestia zależności władcy (władzy) od prawa drążyła filozofów od czasów starożytności. Zgodni byli w tym Platon (choćby w dialogu Prawa) i Arystoteles, w wielu swoich tekstach. Sprawiedliwość oznacza poddanie się prawom. Władca, jeśli stawia się ponad prawem, nazywany bywał przez tych filozofów despotą.

Arystoteles był nauczycielem  Aleksandra Wielkiego, kiedy ten był młodzieńcem, zanim stał się największym władcą epoki. Gdy Aleksander podbił cały ówczesny świat, Arystoteles napisał do niego list z pouczeniem. Na wiele sposobów wyjaśnia w nim, że sprawiedliwość władcy w tym się ujawnia, że podąża on za prawem.

Wyższość prawa nad kaprysem jednostki – oto co drążyło myśl polityczną od jej zarania. Do dziś okazuje się, rzecz jest aktualna. Oto fragment z listu Arystotelesa do Aleksandra Wielkiego:

„Niektórzy mówili, że sprawiedliwość podąża za władcą, ale dowodzi to ich niewielkiego rozsądku i niedostatków wykształcenia. Twierdzę, że jest całkiem inaczej, niż mówili. I to władca podąża za sprawiedliwością, ponieważ ten, kto postępuje słusznie, kieruje się tym samym ku prawdzie. Wielu ludzi posiada władzę, są oni jednak odpychającymi ciemiężycielami i nie ma w nich sprawied- liwości. Nie jest więc tak, że tam, gdzie jest władca, tam jest [też] sprawiedliwość. Sprawiedliwość jest prawdą, która nie dopuszcza odstępstwa. Dominuje ona nad wszystkim, a władca podąża za nią”.

Comments

2018-07-05T10:58:16+02:00 filozofia Moim zdaniem|